بایگانی وعده یک میلیون شغل در هر سال - مجله فازنما

به گزارش اعتماد، این آمار ها نشان می دهد که علاوه بر نوعی رکوردشکنی در نرخ بیکاری وعده بزرگ ایجاد یک میلیون شغل نیز به صف وعده های پیشین پیوسته است. به عبارت دیگر، از وعده ایجاد یک میلیون شغل در یکسال، صرفا 26 درصد آن تحقق یافته است؛ یعنی 262 هزار و 716 نفر به جمعیت شاغل اضافه شده است؛ عددی که حتی کمتر از افراد جویای کار نو است. معنی نرخ بیکاری زمستان سال گذشته این است که به طور تقریبی 10 درصد از جمعیت فعال کشور - جمعیتی که می تواند کار کند و ارزش افزوده ایجاد کند- بیکار بوده اند.

رکورد بیکاری سه سال اخیر

وعده ایجاد یک میلیون شغل در سرانجام هر سال از دولت سیزدهم در حالی محقق نشد که در سرانجام سال 1401 نیز بیش از 2.5 میلیون نفر به خیل بیکاران ایران اضافه شده است. در تابستان و پاییز سال گذشته، نرخ بیکاری روندی نزولی داشت و حتی در کانال 8 درصدی (به گفته مرکز آمار) حرکت می کرد. اما در سرانجام سال گذشته، نرخ بیکاری در آستانه دو رقمی شدن قرار گرفته است. پیش از این، در زمستان 1399 نرخ بیکاری به 9.7 درصد رسیده بود و از این نظر می توان گفت که رکورد سه ساله نرخ بیکاری شکسته شده است.

مشارکت مالی پایین آمد

مطابق تعاریف موجود نرخ مشارکت مالی از تقسیم نسبت جمعیت فعال (شاغل و بیکار) 15 ساله و بیشتر به جمعیت در سن کار، 15 ساله و بیشتر به دست می آید. با این تعریف محصلان، خانه داران و دارندگان عایدی بدون کار، چنانچه شاغل یا بیکار نیز بوده اند، فعال مالی محسوب می شوند. ضمن اینکه نرخ مشارکت مالی به متغیرهایی، چون جمعیت فعال و جمعیت در سن کار که در دل خود جمعیت غیرفعال را نهفته دارد، وابسته است. آمار های تازه نشان می دهد نرخ مشارکت مالی در زمستان سال قبل روندی کاهشی پیدا نموده است. چنانکه نرخ مشارکت مالی در سرانجام سال به 40.5 درصد رسیده که پایین ترین سطح این شاخص در سال گذشته است.

نرخ مشارکت مالی از تابستان 1399 که در اعدادی بالاتر از 41.5 درصد سیر می کرد تا به امروز که نزدیک به سه سال می گذرد، در یک شیب کاهشی حرکت نموده است. در بهار سال 1400 نرخ مشارکت مالی 41.4 درصد بوده. در تابستان به 41.1 درصد رسیده و در پاییز 40.9 درصد را ثبت نموده و در زمستان به 40.4 درصد کاهش پیدا نموده است. نرخ مشارکت مالی پس از آن دوباره رو به بالا رفته و خود را به سطح 41 درصد در پاییز سال گذشته رسانده، اما دوباره در زمستان پارسال کاهش پیدا نموده و همان گونه که گفته شد به 40.5 درصد رسیده است.

برای پی بردن به اندازه ناچیز بودن این اعداد فقط کافی است به آمار مشابه در همین کشور های همسایه ایران نگاهی بیندازید. به طور مثال نرخ مشارکت مالی در سال 2020 در قطر 86 درصد بوده. این عدد در جمهوری آذربایجان 63 درصد و ترکیه 50 درصد بوده است. البته در کشور هایی مانند چین با نرخ مشارکت 67 درصد و ویتنام یا آنگولا با 76 و 75 درصد، این ارقام بسیار بالاتر هم هست.

بیکاری زنان بیشتر از مردان

آمار تازه نشان می دهد که در زمستان سال گذشته، سهم زنان در اشتغال بیشتر از مردان بوده است. اما نکته جالب تر اینکه، نرخ بیکاری در زنان در سن کار بسیار بالاتر از مردان است. در این بازه زمانی، 126 هزار و 903 نفر از مردان 15 سال به بالا شغل پیدا نموده اند و تعداد زنان نیز 135 هزار و 813 نفر بوده.

مقایسه ها حاکی از این است که اشتغال مردان 3 دهم درصد کاهش و اشتغال زنان 3 دهم درصد افزایش نسبت به زمستان سال گذشته داشته است. اما در عین حال، نرخ بیکاری زنان 15 سال به بالا در زمستان سال گذشته 8 دهم درصد و نرخ بیکاری مردان 1 دهم درصد بوده است. حتی در بخش بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی نیز این موضوع دیده می گردد و تعداد زنان فارغ التحصیل دانشگاهی که بیکار بوده اند از مردان بیشتر است.

کردستان در صدر بیکاری

آمار تازه ارایه شده از شرایط بیکاری در زمستان سال گذشته نشان می دهد که در 12 استان کشور نرخ بیکاری در بازه یکساله دو رقمی شده است. در زمستان سال گذشته نسبت به زمستان 1400 در استان های آذربایجان غربی، اردبیل، البرز، چهارمحال وبختیاری، خوزستان، سیستان و بلوچستان، کردستان، کرمانشاه، گیلان، لرستان، هرمزگان و همدان نرخ بیکاری دو رقمی شده است. بعلاوه در 15 استان نسبت به زمستان 1400 شرایط بیکاری وخیم تر و در 16 استان بهتر شده است.

رکورددار نرخ بیکاری در استان ها نیز کردستان بوده و نرخ بیکاری در این استان با رشد 3.8 واحد درصدی از 16.7 درصد در زمستان سال 1400 به 20.5 درصد در زمستان سال 1401 رسیده است. استان های همدان، استان سیستان و بلوچستان و گلستان در رتبه های بعدی قرار دارند. البته شرایط در بسیاری از استان ها از این بهتر نیست.

در استان چهارمحال وبختیاری نرخ بیکاری از 12.4 درصد طی سال 1400 به 13.5 درصد در سال 1401 رسیده. یا در خراسان رضوی نرخ بیکاری از 6.8 درصد در زمستان 1400، به 9.4 درصد در زمستان پارسال رشد نموده. یا در استان همدان که نرخ بیکاری ظرف یکسال نزدیک به 4 درصد رشد نموده و از 8.5 درصد به 12.3 درصد رسیده است.