گفت و گوی اختصاصی با طراح لباس علی زند وکیلی، خانه مد راد - مجله فازنما

خشت اول را درست بگذارید

اولین اشتباه گاهی بزرگترین اشتباه است. وقتی از دکتر راد درباره اشتباهات معمول مردان ایرانی در انتخاب پوشش و استایل می پرسم، به انتخاب منبع اشتباه برای خرید، به عنوان اولین اشتباه اشاره می نماید. او می گوید: اولین اشتباهی که در حوزه لباس مردانه پیش می آید این است که جایگاه برندهای خارجی که به ایران ورود نموده اند با جایگاه اصلی شان در خارج از کشور اشتباه گرفته می گردد. نمونه اش هم توضیحی است که خودش به این مسئله اضافه می نماید: برندی که در یک جای دیگر از جهان برای استفاده روزانه طراحی می نماید، در کشور ما (به صرف برند بودن) به عنوان لباس رسمی مهمانی مورد استفاده قرار می گیرد. خشت اول را که اشتباه بگذاریم بقیه مسیر را هم اشتباه می رویم یا به قول دکتر برای انتخاب یک گزینه پایمان را در مغازه ای می گذاریم که برای موضوع مد نظر ما، گزینه مناسبی طراحی ننموده است. طبیعتا هر چیزی که از آن جا انتخاب کنیم حتما درصدی از خطا را خواهد داشت.

اطلاعات نداریم

اشتباه گرفتن لباس های معمولی برندها به عنوان لباس رسمی تنها چیزی نیست که باعث اشتباه کردن آقایان می گردد. فرهنگ مد، فرهنگی است که خواه ناخواه از فضای غربی مثل سینما به شرق ورود نموده است. برای همین طبیعتا دانش آن با خودش نیامده است. حالا کم کم دوستانی پیدا می شوند که مثل من کوشش می نمایند بتوانند فضای صحیح پوشش و آداب این اتفاق را همراه با خودشان به داخل ایران بیاورند. طبیعتا هر چه بیشتر اطلاعات به شکل راحت تری به مخاطب، یعنی آقایان ایرانی داده گردد، متوجه می شوند که اصلا اصول لباس پوشیدن چیست. ما خیلی چیزها را نمی دانیم. مثلا نمی دانیم وقتی کت ما دو دکمه دارد باید هر دو را ببندیم یا بستن یکی کافی است. به نظر من کمبود اطلاعات علت اصلی اشتباه کردن است.

پوشیدن کتانی با کت و شلوار اشتباه است؟

تازها دو ترند (Trend) بین پسران ایرانی هم مد شده است، یکی از آن ها این است که کفش رسمی مردانه را بدون جوراب می پوشند و دیگری همراه کردن کتانی با کت و شلوار است. طبیعی است که وقتی با یک متخصص مد رو به رو می شوید، از او بپرسید به طور خاص این دو ترند درست هستند یا اشتباه! هر کمپانی مدی برای اینکه بتواند نوع محصول و استایل خودش را در جامعه ترند کند قواعدی می گذارد که هیچ کدام از آن ها نه صحیح است نه غلط (مثل همین دو ترند تازه). می دانید که فضای مد فضای خلاقیت، آینده و رو به جلو است و طبیعتا شما از یک کمپانی مد انتظار رو به جلو بودن دارید نه انتظار چیزی که همه آن را دوست داشته باشند. برای مثال ممکن است چیزی را که سال جاری کسی نمی پوشد، سال بعد همه بپوشند. این ذات فضای مد است. اما با وجود اینکه این ترندها هیچ کدام صحیح یا غلط نیستند، در عین حال نمی گردد هر جایی هم از آن ها استفاده کرد: چنین مواردی هیچ قواعدی ندارند، ولی یک سری مکان های استفاده دارند. یعنی محیطی که برای آن طراحی شده اند. مثلا به نظر من کفش بدون جوراب را اگر برای یک مهمانی بعد از ظهر خودمانی بپوشند، خیلی چیز خوبی است ولی طبیعتا شما برای یک مراسم رسمی که جایگاه اجتماعی شما در آن مطرح می گردد، مثل یک جلسه بیزینس(کاری) یا عروسی نباید بدون جوراب کفش بپوشید. در جهانی مد پنج فضا وجود دارد که از Casual (روزمره) آغاز می گردد تا به Formal (رسمی) می رسد. این در حالی است که ما کلا می گوییم یک لباس یا اسپرت است یا رسمی. چنین ایده ای هم در جای خودش درست است ولی مشکل اینجاست که ما در جای خودش از آن استفاده نمی کنیم.

تیپ شما در کدام گروه قرار می گیرد؟

حالا که معین شد به جز ظاهر روزمره و رسمی استایل های دیگری هم وجود دارد، نمی توان از قید شناختنشان گذشت. به گفته دکتر راد این استایل ها به ترتیب از بالا به پایین، رسمی Formal ، نیمه رسمی یا Semi Formal، رسمی روزانه Casual Formal، نیمه روزانه یا Semi Casual و روزانه یا Casual است. هر کدام از این بخش ها یک سری قطعات و روش های پوشش دارند. برای مثال رسمی ترین پاپیون در جهان، پاپیون سفید است. از آن کمی که پایین تر می آییم وارد نیمه رسمی می شویم و پاپیون مشکی می گردد، پس چیزی که ما اینجا فکر می کنیم رسمی است در جهانی مد نیمه رسمی است. وقتی به رسمی روزانه می رسیم، همان پاپیون به کراوات تبدیل می گردد و وقتی از رسمی روزانه وارد نیمه روزانه می شویم، کراوات کاملا حذف می گردد و از دستمال های گردن یا آن چیزی که تازها به عنوان مارشال دارد باب می گردد، استفاده می کنیم. بعد هم وقتی به روزانه یا کژوال می رسیم دستمال گردن تبدیل به همان شالی می گردد که ما در خیابان دور گردنمان می اندازیم.

طرح کاشی روی لباس کافی نیست

این روزها زیاد صحبت از طراحی ایرانی می گردد و خیلی ها معتقدند با استفاده از الگوها و طرح های ایرانی در لباس ها تمام کارهای لازم برای طراحی محصول ایرانی را انجام داده اند، اما جالب است بدانید قضیه خیلی پیچیده تر از این حرف هاست: در جهان وقتی یک طراح از یک برند سوپر معروف می خواهد سراغ یک Concept (کانسپت، مفهوم) برود، از لحاظ حرفه ای جرئت نمی نماید که مثلا بیاید در عرض دو عدد لباس زدن، کل ایده ای را که از آن مفهوم دارد، پیاده کند. اما ما این اشتباه را می کنیم. مثلا می خواهیم برویم سراغ نقوش ایرانی پس مانتویی را طراحی می کنیم که پشت آن کاشی است و روی آن سر درفلان برج. باور کنید همه جای جهان طراح ها آنقدر خلاقیت دارند که از پترن ها (الگوها، Pattern) اینجوری استفاده نمایند، ولی چرا ما آن ها را نمی بینیم؟ به خاطر اینکه حرفه ای بودن در مد می گوید شما باید به صورت مرحله و پله ای به یک کانسپت نزدیک شوید. نباید اینطوری باشد که کسی فکر کند برای ایرانی کردن لباس یک حرف ه یا ج بیندازم روی لباس و این الان ایرانی شد. اما این تمام قضیه نیست و داستان ادامه دارد: دوم اینکه طراح های حرفه ای جهان استاد برش هستند تا پترن. یعنی تخصصشان روی برش، عمیق تر است. در طرح های من و در لباس های علی زند وکیلی، آن انتظام های ایرانی را می بینید. انتظام هایی مثل شکستگی های شش ضلعی و هشت ضلعی که شکست ها در آن ها زیاد است. حالا برای این پترن ایرانی باید آنقدر با علی زند وکیل کانسپت های شکسته و منتظم ایرانی را ایجاد کنم تا فکر مخاطب اول به این شکل از پوشش عادت کند. بعد یواش یواش رگه هایی از هویت ایرانی را به آن ورود بدهم. آن زمان این لباس، لباسی می گردد که شما نمی توانید دو سال بعد، آن را از تاریخ مد حذف کنید. در حالیکه خیلی از لباس های ایرانی را دیده ایم که در سه ماه مد می شوند ولی بعد در جهانی مد گم می شوند.

جهان متوجه حروف فارسی نمی گردد

طراحان ایرانی ایده های خلاقانه ای دارند اما برخی هایشان وقتی در بازار مد جهانی قرار می گیرند، شکست می خورند. علت این اتفاق در برخی موارد، از دید دکتر راد یک علت ساده دارد: این مسئله یک علت ساده دارد آن هم اینکه آن کسی که در فضای مد خارج از ایران است، حروف فارسی را متوجه نمی گردد. حروف ترکی و چینی را هم متوجه نمی گردد. جهان یک ترندی در مد دارد که اگر ما رعایتش نکنیم هیچ پالسی با ما برقرار نمی نماید. امروز در فضای مد جهان، جئومتریک بودن و شکستگی داشتن جز ترندهای روز است. خب طبیعی است که حروف ما پر از نقوش Curve یا منحنی است. به خاطر همین هم هست که کسی که زحمت کشیده لباسی طراحی نموده که روی آن خطوط منحنی فارسی دارد، خارج از ایران که می رود، هیچ جایی مورد قبول وارد نمی گردد چون این مسئله با اصل فضای حاکم بر مد تضاد دارد. ما نمی توانیم این کانسپت کلی را در جهان تغییر بدهیم و باید در چارچوب آن رد یا اثر خودمان را پیاده کنیم. من هم دارم به آن نزدیک می شوم ولی زمان احتیاج دارد تا به آن برسیم.

توصیه هایی برای خوشتیپ شدن آقایان

به بهانه نزدیک شدن به عید نوروز از این متخصص مد خواستیم توصیه هایی به مخاطبان خبرنگاران بدهد تا آن ها را خوش تیپ تر و خوش استایل تر کند. اول اینکه ما آقایان اصولا با رنگ غریبه ایم. حداقل در فضاهایی مثل عید باید با رنگ آشتی کرد .هیچ اتفاقی نمی افتد اگر خودمان را به رنگ ها بسپاریم؛ در بدترین حالت یک روزی می گردد که شما دوستش ندارید، زندگی تان که تغییر نمی نماید! به خاطر همین با رنگ بیشتر رفیق شویم و از طوسی، مشکی و سرمه ای خارج شویم. بعد هم یک میزان نگاه کنیم و (عکس استایل های) شبکه های اجتماعی را ببینیم، این ها را نگاه و خودمان را در لباس های دیگران تجسم کنیم. از فریم کلی مان بیرون بیاییم و سراغ چیزهایی برویم که تجربه ننموده ایم. این تجربه به ما انرژی لازم برای اینکه آدم ها شکل دیگری از ما را ببینند، می دهد.

نه خیلی تنگ، نه خیلی گشاد

دکتر راد به آقایان توصیه می نماید زمانی که می خواهند لباس انتخاب نمایند باید حتما دو تا پارامتر را رعایت نمایند: یکی اینکه لباس به مقدار ای تنگ باشد که در آن آزادی حرکت داشته باشید. چون دیده ایم که گاهی لباسی که پوشیده ایم آنقدر تنگ است که نمی توانیم در آن تکان بخوریم. دوم اینکه لباس آنقدری آزاد نباشد که در آن خیلی احساس راحتی کنیم. نکته مهم دیگر این است که موقع خرید، حتما یک نفر را همراه خودمان ببریم. ما لباس می پوشیم که با دیگران دیده شویم. پس نظر یک فرد دیگر در خرید ما خیلی اهمیت دارد. نکته بعد هم این است که آقایان یک عادتی دارند که معمولا همه چیزشان را با هم می خرند. مثلا یک آقا می رود به یک مغازه یا وب سایت و همه چیزش را از یک برند می خرد. بیایید خریدها را بین برندهای مختلف از یک وب سایت یا مرکز خرید تقسیم کنیم. اگر خریدهایمان را به خریدهای بیشتر خرد کنیم، لباس های بیشتری داریم که می توانیم آن ها را با شکل های مختلف با هم ست کنیم و دیگر فقط یک دست لباس نداریم.