ثبت دقیق ترین تصویر از طوفان های سیاره مشتری در نور فروسرخ - مجله فازنما

این تصویر بخشی از برنامه مشترک تلسکوپ جمنای، تلسکوپ فضایی هابل و فضاپیمای جونو برای آنالیز جو سیاره مشتری است.

هدف این برنامه گردآوری داده های دقیق از سیاره مشتری در طول موج های مختلف است. با تصویربرداری در هر طول موج نمایی متفاوت از جو این سیاره را می توان مشاهده کرد. داده هایی که در کنار هم تصویر کامل تری را از آن چه در جو عظیم ترین سیاره منظومه شمسی می گذرد در اختیار دانشمندان قرار می دهد.

در این پروژه فضاپیمای جونو، تلسکوپ هابل و تلسکوپ جمنای در بازه زمانی تقریبا یکسان و در طول موج های مختلف سیاره مشتری را زیر نظر می گیرند. فضاپیمای جونو که از سال 2016 در مدار این سیاره قرار گرفته است هر 53 روز یک بار از فراز ابرهای جو مشتری عبور می نماید و با ابزارهای علمی مختلف خود داده های ارزشمندی را گردآوری می نماید.

از سوی دیگر پژوهشگران تقریبا در همان بازه زمانی و تا حد امکان همگام با برنامه جونو سیاره مشتری را با تلسکوپ فضایی هابل و تلسکوپ جمنای رصد می نمایند. به این ترتیب هابل و جمنای تصویری کلی از سیاره مشتری را در طول موج های مرئی، فرابنفش و فروسرخ ثبت می نمایند و فضاپیمای جونو نیز از مدار مشتری بخش هایی از این سیاره را در طیف رادیوئی مورد آنالیز قرار می دهد.

در نهایت تحلیل داده های این سه ابزار این فرصت را به اخترشناسان می دهد تا فرآیندهای درون جو مشتری، مانند طوفان ها و صاعقه ها، را با دید جامع تری آنالیز نمایند.

تصویر جدید رصدخانه جمنای از سیاره مشتری یکی از دقیق ترین تصاویری است که تا کنون از این سیاره در نور فروسرخ ثبت شده است. در این عکس جزئیاتی با قطر 500 کیلومتر در جو این سیاره تفکیک شده اند. برای مقایسه تفکیک چنین جزئیاتی در سیاره مشتری مثل تفکیک چراغ های یک خودرو در چابهار است، در حالی که ناظر در تهران حضور دارد!

تصویر بسیار دقیق تلسکوپ جمنای از مشتری با استفاده از تکنیک عکاسی شانسی (Lucky Imaging) ثبت شده است. در شرایط عادی آشفتگی های جو زمین اجازه ثبت چنین تصویر دقیق و باکیفیتی را نمی دهد. اما استفاده از این تکنیک تصویربرداری، که عکاسان نجومی آماتور هم از آن برای عکاسی از سیارات منظومه شمسی استفاده می نمایند، رسیدن به این کیفیت را ممکن کرد. در این روش تعداد بسیار زیادی عکس با نوردهی کوتاه از سوژه ثبت می گردد و بهترین تصاویر از میان آن ها برای ساخت تصویر نهایی انتخاب می گردد. این تصاویر به صورت اتفاقی درست در زمانی که آشفتگی های جوی در بازه ای کوتاه به کمترین میزان رسیده است ثبت شده اند.

در انتها نیز مجموعه ای از این تصاویر باکیفیت، از میان انبوهی از فریم ها، انتخاب و با یک دیگر ترکیب می شوند تا تصویر نهایی با رزولوشنی بسیار بالا ساخته گردد.

سایز اصلی این عکس را می توانید در این جا مشاهده کنید.

عکس کاور: تصویر بسیار دقیق تلسکوپ جمنای از طوفان های سیاره مشتری در نور فروسرخ.

Credit: International Gemini Observatory/NOIRLab/NSF/AURA, M.H. Wong (UC Berkeley) and team

Acknowledgments: Mahdi Zamani