انتشار کتابی نظری در زمینه نمایش نامه نویسی ، نصرالله قادری، غلامحسین دولت آبادی و آراز بارسقیان اثری مشترک نوشتند - مجله فازنما

این سه نویسنده قصد دارند در پی این جلد به چهار جز دیگر نمایش نامه یعنی بیان دراماتیک، فکر، صحنه آرایی و موسیقی بپردازند. این نویسندگان تصمیم داشتند همه مطالب مدنظرشان را در یک مجلد ارائه کنند اما ضرورت وجود یک کتاب نظری در زمینه نمایش نامه نویسی در مقطع کنونی تئاتر آن ها را وادار می کند تا کتاب بوطیقای نمایش نامه نویسی را منتشر کنند.

کتاب پس از پیش گفتار و مقدمه، از چهار فصل با عناوین نمایش نامه نویس کیست؟، نمایش نامه چیست؟، طرح و کاراکتر تشکیل شده و در 363 صفحه نگارش یافته است.

در مقدمه درباره هدف و ضرورت نوشتن این کتاب به شکل مفصل توضیح داده شده و در صفحه 12 آمده است: ضرورت تالیف این کتاب، آشفتگی و بحرانی است که در شرایط نمایش نامه نویسی امروز ایران وجود دارد. یکی از بحران های فعلی، ناشی از این است که مقام نمایش نامه نویسی در ایران، رجعتی به برخی از نظریات اجرایی در تاریخ تئاتر دارد که براساس آن نمایش نامه نویسی در مرتبه ای پایین تر از کارگردان قرار می گیرد و نمایش نامه را در حکم ماده خامی برای اجرا در نظر می گیرد. ولی امروزه تاریخ تئاتر مقام شایسته نمایش نامه نویسی را دوباره به او اعطا کرده است.

در بخشی که در مورد شیوه نگارش این کتاب است، می خوانیم: باور ما این است که تمامی آنچه که در این کتاب گفته شده، باید آموخت، درونی کرد و سپس به فراموشی سپرد. نمایش نامه نویس باید مطالب تئوریک را بدل به عادت ثانویه کند و در هنگام آفرینش نمایش نامه به صورت ناخودآگاه از آن ها بهره گیرد. هم چنان که اعتقاد ما بر این است که طبق دستورالعمل یک کتاب آشپزی نمی توان حتی یک نیمروی ساده تهیه کرد. در این کتاب می خواهیم یک بار دیگر با عناصر دنیای نمایش نامه روبرو شویم و از آن ها آشنازدایی کنیم چون تعاریفی که از عناصر و اجزای نمایش نامه در کشور ما ارائه شده لزوما بر معنای اصلی آن دلالت نداشته و این تشتت تعاریف، باعث آشفتگی شده است.

در پشت جلد کتاب نیز این توضیح ارائه شده است: تالیف این کتاب علل گوناگونی دارد اما مهم ترین دلایل آن همگانی دو نسل در تالیف این کتاب، نگاه همنشینی فن و تکنیک به علاوه کشف و شهود، نگاه بومی به مقوله نمایش نامه نویسی، فاعلیت مخاطب در خوانش این کتاب و شک سقراطی به مقبولیات موجود در حوزه نمایش نامه نویسی است. در شرایط فرهنگی ما و به تبع آن تئاتر، تاملی بین نسل قدیم و نسل نو وجود ندارد. نسل قدیم بی چون و چرا پایبند سنت است و بر آن پافشاری می کند و از پذیریش هرگونه نوآوری امتناع می کند. نسل نو نیز یکسره معتقد به آوانگاردیسم است و سنت را انکار می کند. نسل قدیم، نسل نو را نادیده می گیرد و نسل نو، نسل قدیم را نفی می کند. در نتیجه امکان برقراری دیالوگ بین این دو نسل وجود ندارد. البته لازم به تذکر است که این جا منظور از نسل قدیمی و نسل نو، سن تقویمی نیست، بلکه سن اندیشگی است. به همین دلیل بخشی از نسل قدیم گاهی در شرایطی قرار می گیرد که به ظاهر خود را همگام با نسل نو نشان می دهد، در حالی که به آن اعتقادی ندارد و در مواردی نسل نو برای تثبیت خود از موقعیت نسل قدیم بهره می گیرد اما منظور ما از همگامی نسل ها این است که هر دو ادراک متقابلی از یکدیگر داشته باشند. اگر نسل قدیم درک حداقلی و باورمندانه از شرایط و نیازهای امروز داشته باشد و نسل نو شناختی از سنت، این تعامل به وجود خواهد آمد.

کتاب بوطیقای نمایش نامه نویسی نوشته مشترک نصرالله قادری، غلامحسین دولت آبادی و آراز بارسقیان در شمارگان 300 نسخه و با قیمت 70 هزار تومان از سوی انتشارات یکشنبه منتشر شده است.